પીએમ મોદી, શી જિનપિંગ, વ્લાદિમીર પુતિન સાથે મોટી SCO સમિટઃ 10-પોઇન્ટ ગાઇડ
SCO સમિટ: SCO એ વિશ્વની સૌથી મોટી પ્રાદેશિક સંસ્થા છે, જે યુરેશિયાના આશરે 60% વિસ્તાર, વિશ્વની 40% વસ્તી અને વૈશ્વિક GDPના 30% થી વધુ વિસ્તારને આવરી લે છે.

વડાપ્રધાન નરેન્દ્ર મોદી શાંઘાઈ કોઓપરેશન ઓર્ગેનાઈઝેશન (SCO) સમિટમાં ભાગ લેવા માટે 15 અને 16 સપ્ટેમ્બરે ઉઝબેકિસ્તાનમાં રહેશે. ચીનના રાષ્ટ્રપતિ શી જિનપિંગ અને રશિયાના વ્લાદિમીર પુતિન પણ હાજરી આપશે.
આ મોટી વાર્તા માટે તમારી 10-પોઇન્ટ માર્ગદર્શિકા અહીં છે:
SCO સમિટ એવા સમયે આવી છે જ્યારે રશિયા-યુક્રેન યુદ્ધ અને ચીન સાથે ભારતના સીમા વિવાદને લઈને વધતા જતા અણબનાવ અને તણાવના સમયે આવે છે. નેતાઓ છેલ્લા બે દાયકામાં જૂથની પ્રવૃત્તિઓની સમીક્ષા કરશે અને બહુપક્ષીય સહકારની સંભાવનાઓ પર ચર્ચા કરશે તેવી અપેક્ષા છે.
પ્રાચીન સિલ્ક રોડ પર આવેલા ઉઝબેક શહેર સમરકંદમાં આયોજિત થનારી સમિટની બાજુમાં વડાપ્રધાન મોદી કેટલીક દ્વિપક્ષીય બેઠકો પણ કરે તેવી શક્યતા છે.
2019માં BRICS (બ્રાઝિલ, રશિયા, ભારત, ચીન, દક્ષિણ આફ્રિકા)ની બાજુમાં બ્રાઝિલિયા ખાતે તેમની બેઠક પછી PM મોદી અને શી જિનપિંગ પ્રથમ વખત સામસામે આવશે.
રશિયાએ કહ્યું છે કે શી જિનપિંગ સમિટમાં રશિયન પ્રમુખ વ્લાદિમીર પુટિન સાથે મુલાકાત કરશે, કારણ કે મોસ્કો યુક્રેન પર તેના આક્રમણ પર અભૂતપૂર્વ પશ્ચિમી પ્રતિબંધો સાથે થપ્પડ માર્યા પછી બેઇજિંગ સાથેના સંબંધોને મજબૂત બનાવવા માંગે છે.
બેઇજિંગ-મુખ્ય મથક ધરાવતું SCO ચીન, રશિયા, ભારત, પાકિસ્તાન તેમજ ચાર મધ્ય એશિયાઈ દેશો – કઝાકિસ્તાન, કિર્ગિસ્તાન, ઉઝબેકિસ્તાન અને તાજિકિસ્તાનનું બનેલું છે. તે વિશ્વની સૌથી મોટી પ્રાદેશિક સંસ્થા છે, જે યુરેશિયાના આશરે 60% વિસ્તાર, વિશ્વની 40% વસ્તી અને વૈશ્વિક જીડીપીના 30% થી વધુ વિસ્તારને આવરી લે છે.
ચીનના રાષ્ટ્રપતિ શી જિનપિંગ આ અઠવાડિયે કઝાકિસ્તાન અને ઉઝબેકિસ્તાનની રાજ્ય મુલાકાત લેશે – કોરોનાવાયરસ રોગચાળાના શરૂઆતના દિવસો પછીની તેમની પ્રથમ વિદેશ યાત્રા.
સમરકંદ સમિટ પછી, જ્યાં ઈરાનને SCOમાં ઔપચારિક રીતે પ્રવેશ અપાવવાની અપેક્ષા હતી, ભારત મધ્ય એશિયાઈ પ્રજાસત્તાકના પ્રભાવશાળી જૂથનું પ્રમુખપદ સંભાળશે.
2019 પછી પ્રથમ વ્યક્તિગત SCO સમિટમાં ચીનના રાષ્ટ્રપતિ શી, રશિયાના રાષ્ટ્રપતિ પુતિન અને પાકિસ્તાનના વડા પ્રધાન શેહબાઝ શરીફ હાજરી આપવાની અપેક્ષા રાખનારા નેતાઓમાં દ્વિપક્ષીય બેઠકોની સંભાવના માટે નજીકથી જોવામાં આવશે.
શી જિનપિંગ ઑક્ટોબરમાં શાસક સામ્યવાદી પક્ષની એક દાયકામાં બે વખતની મુખ્ય કોંગ્રેસ માટે તૈયાર છે, જ્યાં તેઓ પ્રમુખ તરીકે અભૂતપૂર્વ ત્રીજી મુદત પ્રાપ્ત કરે તેવી વ્યાપક અપેક્ષા છે, સમાચાર એજન્સી એએફપી અનુસાર.
અગાઉના ચીની નેતાઓ સામાન્ય રીતે પાર્ટી કોંગ્રેસ પહેલા અઠવાડિયામાં વિદેશ પ્રવાસ કરવાનું ટાળતા હતા, જ્યારે પડદા પાછળના સત્તા સંઘર્ષો વારંવાર ઉગ્ર બનતા હતા.