ક્વાડની નવી દરિયાઈ પહેલ ઇન્ડો-પેસિફિકના લશ્કરીકરણને પ્રોત્સાહન આપવા માટે કાર્યક્ષમ છે

ક્વાડ રાષ્ટ્રો સામૂહિક રીતે ઈન્ડો-પેસિફિકમાં જહાજો અને સબમરીનની ક્રિયાઓને ઉપગ્રહોના ઉપયોગને દર્શાવવાનું પસંદ કરે છે, પાસ વિશ્લેષકો ચેતવણી આપે છે કે આ પ્રદેશના સૈન્યીકરણ તરફ દોરી જશે.

ભારતીય સૈન્યના નિવૃત્ત મેજર જનરલ ધ્રુવ કટોચે સીએનબીસીને સૂચના આપી હતી કે, “જ્યારે ક્વાડ અત્યારે કોઈ સલામતી સંસ્થા નથી, તે ઝડપથી એકમાં રૂપાંતરિત કરવા સક્ષમ છે.”

પહેલની સૈન્ય પ્રકૃતિ એ વાસ્તવિકતા દ્વારા પણ રેખાંકિત છે કે સોફ્ટવેરને 4 સહયોગી આંતરરાષ્ટ્રીય સ્થાનો – યુએસ, ઓસ્ટ્રેલિયા, જાપાન અને ભારતની સંબંધિત નૌકાદળની સહાયથી દબાણ કરવામાં આવે છે.
આ પહેલ ઈન્ડો-પેસિફિકમાં “ડાર્ક શિપિંગ” ગીત પણ ગાશે.

ક્વાડ રાષ્ટ્રો ઇચ્છે છે કે તે જ સમયે ઈન્ડો-પેસિફિકમાં જહાજો અને સબમરીનની ગતિવિધિઓ ઉપગ્રહોના ઉપયોગને જોવામાં આવે, એક ગો વિશ્લેષકો ચેતવણી આપે છે કે કદાચ આ ક્ષેત્રના લશ્કરીકરણ તરફ દોરી જશે.

ભારતીય સૈન્યના નિવૃત્ત મેજર જનરલ ધ્રુવ કટોચે સીએનબીસીને સૂચના આપી હતી કે, “જ્યારે ક્વાડ અત્યારે કોઈ સંરક્ષણ સંસ્થા નથી, તે ઝડપથી એકમાં રૂપાંતરિત કરવા સક્ષમ છે.” “જો ચીની લડાઈ ASEAN દેશોને ધમકી આપે છે, તો સંભવતઃ દક્ષિણપૂર્વ એશિયાના દેશો પણ આવા જૂથનો એક ભાગ બનવા માટે વલણ ધરાવે છે.”

પહેલની નૌકાદળની પ્રકૃતિ એ વાસ્તવિકતાના માધ્યમથી પણ રેખાંકિત છે કે સોફ્ટવેરને 4 સહયોગી આંતરરાષ્ટ્રીય સ્થાનો – યુએસ, ઓસ્ટ્રેલિયા, જાપાન અને ભારતની સંબંધિત નૌકાદળ દ્વારા દબાણ કરવામાં આવે છે.

પહેલેથી જ યુ.એસ. અને ચીન વચ્ચેની અસર માટે ભૌગોલિક રાજનીતિક ઝઘડાને તીવ્ર બનાવવાનું એક દ્રશ્ય, ઈન્ડો-પેસિફિક નજીકના વિસ્તારમાં “નેવિગેશનની સ્વતંત્રતા” પેટ્રોલિંગ જોવામાં આવ્યું છે જે પાણીમાં યુ.એસ., ઓસ્ટ્રેલિયન, જર્મન, ફ્રેન્ચ અને બ્રિટિશ નૌકાદળના જહાજો અને દરિયાઈ સ્થળોએ ચીન દ્વારા દાવો કરવામાં આવ્યો છે.

મેમાં ટોક્યોમાં ક્વાડ લીડર્સ સમિટમાં રજૂ કરાયેલ મેરીટાઇમ ડોમેન અવેરનેસ પ્રોગ્રામ માટે નવી ઇન્ડો-પેસિફિક પાર્ટનરશિપ સાથે, જાગ્રતતાના રાષ્ટ્રમાં એક નવું પરિમાણ ઉમેરાશે.

ઈન્ડો-પેસિફિક દરિયાઈ સુરક્ષા

IPMDA પીસી માહિતી માટે હેન્ડ સેટેલાઇટ ટીવી પર વ્યવસાયિક રૂપે શેર કરશે અને નાના દક્ષિણપૂર્વ એશિયાના રાજ્યોને ચેતવણી આપશે કે જો ત્યાં પ્રાદેશિક ઘૂસણખોરી થાય અથવા જો જહાજો તેમની દરિયાઈ સીમાઓની અંદરના પાણીમાં ગેરકાયદેસર માછીમારી, દાણચોરી અથવા ચાંચિયાગીરી જેવા ગેરકાયદેસર ઉપક્રમો ઉભા કરે.

વ્હાઇટ હાઉસે જણાવ્યું હતું કે, “આ પહેલ પ્રશાંત ટાપુઓ, દક્ષિણપૂર્વ એશિયા અને હિંદ મહાસાગરના સ્થળ પરના સાથીઓની તેમના કિનારા પરના પાણીને સંપૂર્ણ રીતે સ્ક્રિન કરવા અને બદલામાં, મુક્ત અને ખુલ્લા ઈન્ડો-પેસિફિકને જાળવી રાખવાની ક્ષમતાને ગંભીરપણે બદલશે.” જાહેરનામામાં જણાવ્યું હતું.

ચીનનો બ્રુનેઈ, ઈન્ડોનેશિયા, મલેશિયા, ફિલિપાઈન્સ, વિયેતનામ અને જાપાન સાથે દરિયાઈ ક્ષેત્રીય વિવાદ છે. ચીનના જહાજો નિયમિતપણે પૂર્વ અને દક્ષિણ ચીન સમુદ્રમાં વિવાદિત પાણીમાં ભટકી જાય છે.

વ્હાઇટ હાઉસના જણાવ્યા અનુસાર, ભારત, સિંગાપોર, સોલોમન ટાપુઓ અને દક્ષિણ પેસિફિક મહાસાગરમાં એક ટાપુ રાજ્ય વનુઆતુમાં સ્થાપિત 4 “માહિતી ફ્યુઝન કેન્દ્રો” માં જહાજની ચાલ પરના તથ્યો વ્યક્તિઓ સાથે શેર કરવામાં આવશે.

“આ ઔદ્યોગિક ઉપગ્રહોથી સમગ્ર ઈન્ડો-પેસિફિકમાં આંતરરાષ્ટ્રીય સ્થાનો પર રેકોર્ડ સપ્લાય કરવાની ક્વાડની પસંદગી આ પ્રદેશને ટોચની કિંમતે સપ્લાય કરશે. દક્ષિણ ચાઇના સમુદ્રમાં, તે આસિયાનના કેટલાક આંતરરાષ્ટ્રીય સ્થાનો અને ક્વાડ વચ્ચેના સહકારને સુંદર બનાવશે,” કટોચે જણાવ્યું હતું, જેમણે અગાઉ ભારત-તિબેટીયન સરહદ પર સેવા આપી હતી.

‘ડાર્ક શિપિંગ’ પર હળવા ચમકે છે

વ્હાઇટ હાઉસે જણાવ્યું હતું કે IPMDA “ડાર્ક શિપિંગ” ને ટ્યુન કરશે- અથવા ઓળખ અને પ્રદેશ ડેટા ટ્રાન્સમિટ કરતા તેમના ટ્રાન્સપોન્ડરનો ઉપયોગ કરીને તપાસ ટાળવાનો પ્રયાસ કરતા જહાજો. તે પ્રતિબંધિત હથિયારોની ગેરકાયદેસર ટ્રાન્સ-શિપમેન્ટ અથવા ગેરકાયદેસર રીતે પકડાયેલી માછલીઓ જેવી વિવિધ વ્યૂહાત્મક-સ્તરની વસ્તુઓને પણ સમજશે.

ઇન્ડો-પેસિફિકમાં આ માહિતી ત્રણ નિર્ણાયક વિસ્તારો – પેસિફિક ટાપુઓ, દક્ષિણપૂર્વ એશિયા અને હિંદ મહાસાગર વિસ્તારને જોડશે.

ક્વાડ ઈન્ડો-પેસિફિકમાં ચીની નૌકાદળના વિસ્તરણ પર પરીક્ષણ તરીકે કામ કરવા માંગે છે, ચૈતન્ય ગિરી, નવી દિલ્હીમાં એક રેકોર્ડ સ્ટ્રક્ચર એડવાઈઝર છે, જે ભારતીય વિદેશી મંત્રાલયના વિકાસશીલ દેશો માટે આત્મનિર્ભર સંશોધન અને માહિતી પ્રણાલી સાથે છે, સીએનબીસીએ સલાહ આપી હતી.

તેમણે જણાવ્યું હતું કે નવી ક્વાડ પહેલ પ્રદેશમાં દરિયાની અંદરના ઔદ્યોગિક કેબલ દ્વારા સબમરીનને ગાવાની ક્ષમતા ધરાવે છે.

“ચીની નૌકાદળ પ્રથમ, 2જી અને 0.33 ટાપુઓની સાંકળો પર તેની અસરને લંબાવવાની શોધમાં છે. અને પૂર્વ તરફ પસાર થવા માટે, યુનાઇટેડ સ્ટેટ્સ કોસ્ટની નજીક અને ગુઆમમાં અને હવાઈ સુધી ઉચ્ચ હાજરી એકત્રિત કરવી. ક્વાડ તેના પર નજર રાખશે,” ગિરીના જણાવ્યા અનુસાર.

ત્રણ ટાપુની સાંકળો નૌકાદળના આયોજકોનો ઉપયોગ કરીને ઉપયોગમાં લેવાતી ભૌગોલિક સુરક્ષા ધારણાનો વિભાગ છે. તેઓ ચીનની સૌથી નજીકના ટાપુઓ જેવા કે તાઇવાન, ફિલિપાઇન્સ અને ઇન્ડોનેશિયા સાથે અને પેસિફિકના અલગ-અલગ સ્ટોપ પર હવાઈ સાથે સમાપ્ત થતાં સેંકડો જમીનના ત્રણ ક્રમિક નિશાનોનું વર્ણન કરે છે.

ગિરીએ કહ્યું કે રેકોર્ડ્સ કાયદાના અમલીકરણમાં પણ મદદ કરશે.

સૉફ્ટવેરની નીચે પહોંચી શકાય તેવા વાસ્તવિક-સમયના તથ્યોનો ખજાનો જહાજની ઓળખ નંબરો અથવા નામ ચિહ્નો, તેમના સ્થાનો, સંભવિત રસ્તાઓ, તેમના શરૂઆતના બંદર અને અંતિમ સ્થળોને સમાવે છે, એમ તેમણે જણાવ્યું હતું.

ગિરીએ જણાવ્યું હતું કે, “અંધારી શિપિંગની ટ્યુનને જાળવી રાખવા માટે આ સંભવિત યુક્તિઓ છે,” ગિરીએ જણાવ્યું હતું કે, આવા જહાજો દ્વારા વહન કરવામાં આવતા કાર્ગોને પણ નક્કી કરવા માટે પીસી રેકોર્ડ્સ માટે સેટેલાઇટ ટીવી સાથે ફ્લોર સ્ત્રોતોમાંથી જીનિયસને મિશ્રિત કરી શકાય છે.

તેણે ચીન માટે શું સૂચવવું જોઈએ

IUU ફિશિંગ ઇન્ડેક્સ અનુસાર, ગેરકાયદે માછીમારી કરતા સૂચકાંકો પર ચાઇના વધુ પડતું સ્થાન ધરાવે છે.

“તે ખૂબ યોગ્ય રીતે માનવામાં આવે છે કે ગેરકાયદેસર ડિલિવરીનું સંચાલન કરતા જહાજો તેમના મૂળમાં ચાઇનીઝ છે. પીસી તથ્યો માટેનું સેટેલાઇટ ટીવી આને ચકાસવા અને સચોટતા અને ક્ષમતાઓને અનેકગણું વધારવા માટે સેવા આપશે,” નિવૃત્ત જનરલ કટોચના જણાવ્યા અનુસાર.

ટિપ્પણી માટે સીએનબીસીની વિનંતીના જવાબમાં, ચીનના વિદેશી મંત્રાલયે જણાવ્યું હતું કે આરોપનો કોઈ “તથ્યલક્ષી આધાર” નથી.

મંત્રાલયે એક નિવેદનમાં જણાવ્યું હતું કે, “ચીને સામાન્ય રીતે [તેના] વિકાસ માટે વિસ્તારમાં શાંતિ માટે સક્રિય, આશાવાદી કાર્ય કર્યું છે.” “અમે હવે સમજી શકતા નથી કે વર્ણવેલ કહેવાતા ‘ગેરકાયદે શિપિંગ’ ક્યાંથી આવ્યું છે. કોઈપણ તથ્યલક્ષી આધાર સિવાય અમને ટીકા પણ મળતી નથી.”

કટોચે કહ્યું કે ક્વાડ પહેલને ઈન્ડો-પેસિફિક ક્ષેત્રમાં આવકારવામાં આવશે. “માત્ર ઔદ્યોગિક પરિપ્રેક્ષ્યમાં, આ [સમુદ્રીય ડોમેન] રેકોર્ડ્સ એવી કેટલીક વસ્તુ છે જે નાના આંતરરાષ્ટ્રીય સ્થાનો ખૂબ જ ઇચ્છે છે,” તેમણે કહ્યું, આ પહેલમાં આતંકવાદના જોખમો તરીકે યોગ્ય રીતે ચાંચિયાગીરી શોધવા અને તેનો સામનો કરવો જોઈએ.

અન્ય વિશ્લેષકે જણાવ્યું હતું કે ક્વાડના લક્ષ્યો અવકાશમાં વ્યાપક હતા.

“સમુદ્રીય વિસ્તારની પહેલનો વાસ્તવિક હેતુ વ્યૂહાત્મક છે,” પવન ચૌધરીએ જણાવ્યું હતું, બ્લુ સર્કલ, નવી દિલ્હીમાં ભૌગોલિક રાજકીય ધારણા ટાંકીના અધ્યક્ષ. “આમાં ‘ગેરકાયદે માછીમારી’ ની તપાસ કરવાનો કથિત હેતુ છે જો કે તે [તેમની] સલામતી પહેલને સુધારવા માટે ક્વાડ માટે માત્ર એક ક્ષમતા છે,” તેમણે CNBC ને સલાહ આપી.

સૈન્યીકરણ એ અંતિમ પરિણામ હશે તેવો કોઈનો અભિપ્રાય નથી.

સેન્ટર ફોર સ્ટ્રેટેજિક એન્ડ ઇન્ટરનેશનલ સ્ટડીઝ ખાતે દક્ષિણપૂર્વ એશિયા પ્રોગ્રામ અને એશિયા મેરીટાઇમ ટ્રાન્સપરન્સી ઇનિશિયેટિવના ડાયરેક્ટર ગ્રેગરી પોલિંગે જણાવ્યું હતું કે, “આ પહેલ ચોક્કસપણે સૈન્યની નથી જેથી પ્રકૃતિમાં નિયમનનો અમલ થાય.”

“તે ભારતીય અને પેસિફિક મહાસાગરોમાં નાના ટાપુઓ અને દરિયાકાંઠાના વિકસતા રાજ્યોને તેમના અંગત પાણીમાં કાયદાકીય માર્ગદર્શિકા જાહેર કરવામાં અને અમલમાં મૂકવામાં મદદ કરશે. આના જેવી સપ્લાય જાહેર વસ્તુઓને ટેકો આપીને, ક્વાડ સ્પષ્ટપણે ચીની વિરોધી પગલાં લેવા કરતાં ચીન સાથે સ્પર્ધા કરવા માટે વધુ લાંબો રસ્તો કરે છે,” તેમણે CNBC ને માહિતી આપી.

“વાસ્તવિકતા એ છે કે મોટાભાગની ગેરકાયદેસર માછીમારી અને લશ્કરી કાર્યવાહી ચીનની સહાયથી હાથ ધરવામાં આવે છે તે આ પહેલની અસરોને બેઇજિંગ માટે ખૂબ જ શરમજનક બનાવશે, જો કે તે તેના પોતાના માછીમારી અને લશ્કરી કાફલામાં વધુ ફેરફાર કરવા જઈ રહ્યું છે તે સિવાય પ્રામાણિકપણે એવું નથી. તે કોઈપણ કાઉન્ટર લઈ શકે છે,” પોલિંગે ઉમેર્યું.

વર્તમાન અહેવાલમાં, ચીનની રાજ્ય-સમર્થિત પુસ્તિકા ગ્લોબલ ટાઈમ્સે જણાવ્યું હતું કે જ્યારે પહેલે હવે અમને નામ દ્વારા ઉલ્લેખ કર્યો નથી, તે ચોક્કસપણે ચીનને કેન્દ્રિત કરે છે. પેપરમાં નોંધવામાં આવ્યું છે કે, “મેકેનિઝમે દેશના ‘ખતરા’ને હાઈપ કરીને ચીનને હૃદયનું હૃદય બનાવ્યું છે અને ચીનને સમાવવાના તેના ધ્યેયને કેવી રીતે સુગરકોટ કર્યું છે તેના પર નિર્ભર નથી, થોડા પ્રાદેશિક રાષ્ટ્રોને મૂર્ખ બનાવવામાં આવશે.”